De drie belangrijkste kredietbeoordelaars zijn Amerikaanse particuliere bedrijven die in opdracht van overheden en bedrijven een oordeel geven over hun kredietwaardigheid. Na uitgebreid onderzoek geven zij vervolgens een rating af. De ratings kunnen variëren van AAA (uitzonderlijke kwaliteit), AA (uitstekende kwaliteit), A (goede kwaliteit) via B (labiel, zwak) en C (zeer zwak) naar D (onacceptabel). De kredietbeoordelaars ontvangen hiervoor een vergoeding. Betreft het een staatslening dan wordt o.a. gekeken naar de grootte van de staatsschuld, het begrotingsbeleid, inflatieverwachtingen en concurrentiepositie.
Rating kan maken en breken!
Wordt een rating om wat voor reden dan ook verlaagd voor bijvoorbeeld een overheid dan heeft dat voor het betreffende land verregaande consequenties. Zij zullen dan op de kapitaalmarkt een hogere rente voor hun leningen moeten gaan betalen. Afhankelijk van de rating kan dit verschil oplopen van 2% tot wel 10%. Ierland en Portugal bijvoorbeeld konden door verlaging van hun ratings nergens meer geld lenen, zodat zij noodgedwongen een beroep moesten doen op het noodfonds van de ECB.
Hoe betrouwbaar zijn deze ratings?
Alhoewel investeerders de kredietbeoordelaars klakkeloos volgen is er ook veel kritiek. Één punt van kritiek ligt in het feit dat ratingbureaus private instanties zijn, die door hun opdrachtgevers betaald worden. Dit zou kunnen leiden tot een zekere belangenverstrengeling. Aan de ene kant wil men een zo betrouwbaar mogelijke rating afgeven, maar aan de andere kant wil men een klant niet voor het hoofd stoten.
Meten met twee maten
Amerika heeft een staatsschuld van 14.000 miljard dollar en een Bruto Binnenlands Product (BBP) van 13.909 miljard. De Amerikaanse staatsschuld is dus ongeveer 100% van het BBP. De rating voor Amerika is AAA (uitzonderlijke kwaliteit).
Griekenland heeft een staatsschuld van 270 miljard euro en een BBP van 230 miljard euro. De Griekse staatsschuld bedraagt dus ongeveer 117,4% van het BBP. De rating voor Griekenland is BB- (labiel, zwak)
“Hoe kan dat nou?” zou je zeggen. Gezien de cijfers ontlopen de landen elkaar niet zo heel veel. Het is wel zo dat de Amerikaanse economie vele malen meer potentie heeft dan die van Griekenland. In het verleden is de de Amerikaanse economie heel veerkrachtig geweest en herstelde altijd snel na een crash. Toch roept het lichte procentuele verschil van de Amerikaanse BBP ten opzichte van het BBP van Griekenland vragen op over de betrouwbaarheid van de AAA-status van Amerika.
Rommelhypotheken kregen AAA-status
Er is nog een ander punt waarom de betrouwbaarheid van de kredietbeoordelaars ernstig in twijfel kan worden getrokken. Zij hebben namelijk de wereldwijde financiële crisis laten ontstaan door op de waardeloze rommelhypotheken van de Amerikaanse banken hun AAA zegel te plakken.
Ondanks dat door velen werd gewaarschuwd voor deze pakketten, lieten de drie Amerikaanse kredietbeoordelaars de banken die deze rommel verkochten hun AAA-status behouden. Toen ze hiervoor op het matje werden geroepen bij de Amerikaanse Senaat maakten zij zich er schouderophalend vanaf met de mededeling dat zij slechts een “opinie” weergeven.
Dan rijst toch de vraag: “Wat is zo´n rating dan waard?”
Uncategorized